Arama motorları, dünya üzerindeki tüm web sitelerini gezen, arşivleyen ve sonuçları kullanıcılara listeleyen güçlü algoritmalara sahip yazılımlardır.
Ülkemizde ve dünyada kullanılan en büyük arama motoru %66 lık bir orana sahip Google'dır. Hatta geçtiğimiz yıllarda öyle durumlara şahit oldum ki, bilgisayar bilgisi az olan bir çok kişi Google'ı bilgisayarın bir parçası sanmakta, internet açılış sayfası Google değilse ne yapacağını bilmeden şaşırıp kalmaktadır. Google'dan sonra sırayı Bing ve Yahoo takip etmektedir.
Arama Motorlarının Çalışma Mantığı
Arama motorlarının 3 bileşeni vardır. Bu bileşenler web robotu (bot veya örümcek olarakta adlandırılır), arama indexi ve kullanıcı arabirimidir. Web robotları dünya üzerindeki siteleri keşfederek arşivler ve aranan sonuçlar kullanıcı arabiriminde listelenir.
- Crawling and indexing (Tarama ve dizin oluşturma)
- Providing answer (Hesaplama yapmak ve sonuçları sunmak)
Crawling And Indexing
Web robotları dünya üzerindeki tüm web sunucularını gezerek crawling (tarama) yapar. Ziyaret ettiği sayfalardaki linkler sayesinde diğer sayfalara ulaşır ve bulduğu tüm verileri kaydeder. Bu işlem dizindeki bilgileri güncel tutmak için sürekli olarak tekrar eder. Sitenizin güncellik durumuna göre arama robotları sitenizi belli sıklıklarda ziyaret eder. Yani sürekli güncel bilgiler ekleyen bir site her gün ziyaret edilirken, çok seyrek güncellenen siteler haftalık periyotlarda ziyaret edilir. Sitenizde yaptığınız bir değişiklik arama sonuçlarına yansıtılmadıysa bunun sebebi robotlar henüz sitenizi ziyaret etmemiş demektir. Toplanan tüm bilgiler yüksek teknoloji sunucularda depolanır. Google'ın 1 milyondan fazla sunucuya sahip olduğu bilinmektedir.
Web robotları web sitenizi ziyaret ederek komple kendi sunucusuna taşımaz. Bu konuda arama motorlarının web site tasarımcılarından bir takım istekleri bulunmaktadır. Title (sayfa başlığı), meta etiketleri, görsel resim etiketleri, metin içeriği ve link düzeni siteniz hakkında robotlara bilgi vermekte ve daha hızlı bir şekilde indexlenmesini sağlamaktadır. Indexlenmesini istemediğiniz sayfalara gerekli kodları yazarak web robotlarına bildirmeniz gerekmektedir.
Providing Answer
Arşivlenen her sayfa algoritmalar sayesinde inceleme ve kıyaslama yöntemleri ile derecelendirilir. Bütün web siteleri karşılaştırılır ve dizindeki sıralaması belirlenir. Arama motorlarında arama yaptığımızda saniyeler içinde sonuçlar listelenir. Aranan kelime arama motorunun dizininde aratılmaktadır. Eğer, dünyadaki bütün web siteleri tek tek sorgulanacak olsaydı saatlerce beklememiz gerekirdi. Bu anlamda arama motorları bize büyük kolaylık sağlamaktadır.
Eğer arama motorları olmasaydı, bir web sitesini sadece adres çubuğuna alan adını yazarak www.siteismi.com şeklinde bulmamız mümkün olacaktı. Arama motorları sayesinde site ismimizi bilmeyen birçok kişi web sitemizi ziyaret edilebilmektedir.